jueves, 17 de febrero de 2011

Euskal Mitologia


Miel Otxin

Lantz herriko inauterietako pertsonairik esanguratsuena da.
Herriko gazteek lastoz betetzen dute hiru metroko erraldoia. Kapela pikoduna, alkandora, kartoizko aurpegia, galtza urdinak, gerriko gorria eta gomazko nahiz larruzko abarketak jantzia azaltzen da. Euskarri gisara, bi pago adar erabili ohi dira gurutze eran ezarrik erraldoiaren barrunbeetan. Bular alde eta besoetan, herriko gazteek afitxak jartzen dizkiote; adibidez, "Lantzeko gazteak badatoz" diotenak.
Miel Otxin izena bidelapur ezagun bati zor zaio; antza denez, Lantz inguruko mendietan ezkutatzen omen zen. Harritzeko da horren panpina garai eta pisutsua herriko gazteek hain erraz eramatea; txandaka eramaten dute, dantza agortezinetan. Milla Otxin izena ere hartzen du erraldoiak, behinola lapurtutako lau pezetako mila txanpon inguruko pasartea dela medio. Herrian zehar batetik bestera eraman ondoren, frontoira eraman dute, eta bertan, tirokatzeko plantak egin ostean, su ematen diote, urte osoan Lantzen gertatu diren zorigaitzak ustezko erruduntzat hartzen baitute Miel Otxin.







EUSKAL MITOLOGIA: KIXMI


EUSKAL MITOLOGIA
KIXMI


Jentilek Kixmi izenez bataiatu zuten Kristo: Kixmi-k tximinoa esan guradu. Gizakiaren aroa Jesukristoren jaiotzarekin lotzen zuten jentilek; alegia, jentilen desagertzearekin. Kixmiren inguruko mitoak ugariak dira. Erabiliena Balankalekuko trikuharrian kokatzen da, Ataungo Leizadimendiaren hegalean. Istorio horrek dioenez, mendian dantzan zebiltzanjentil batzuek izar argitsu bat gerturatzen ikusi zuten zeru ertzean, iugarri ikaratu ziren eta jentil zahar eta jakintsuenarengana jo zuten, iritzi bila. Agure zaharrak, urteen poderioz, betezalak eroriak zeuzkan, eta ezin ikus zezakeen zeruko hodei argitsua. Bi sardez jaso zizkioten betazalak jentil jakitunari eta argiari so egitean honela mintzatu zitzaien gerturatutakoei: -Anai-arrebak, Kixmi heldu da, eta bararekin jentil aroaren azken arnasa. Bota nazazue leize-zulo hartatik barne, eta eegizue zuek ere berdin. Azkenak itxi dezala harpea haitz batekin, eta joan dadila menditik beheraKixmiren jaiotzaren berri gizakiari ematera. Hala egin zuten denek eta hargatik deitzen diote jentilen hilobia edo jentil harria Balankalekuko trikuharriari. Badirudi beste jentil Guztiak lurperatu zituen azken jentila Olentzero dela.




EUSKAL MITOLOGIA

MARTINTXO
Kristautasunarekin pertsonaia honek San Martin izena hartu du, eta Gizaki Aroaren jaiotza Jesusen jaiotzarekin nahastu. Adimen izugarri argia duen gizakia da Martintxo; esan ohi da da Basajauni San Martinek lapurtu ziola artoa eta arbia landatzeko sekretua, abarka handietan zekalea ezkutatuz.
Eraikuntzan istorio harrigarriak egozten zaizkio Martintxori, honako hau kasu:
Eliza bat asi ziren eraikitzen Villabonako herrian; gauez San Martinek egun Amasako eliza dagoen muinora garraiatzen zituen harri, lan tresna eta material guztiak, airean hegaldatuz.
Egunak igaro ahala, gauza bera gertatzen zen, alegia, gauez dena desagertzen zela, harik eta
Martin deunak gura zuen toki bertan eraiki zuten arte, gerora bere izenez bataiatu zuten

EUSKAL MITOLOGIA


EGUZKI

Eguneko argizagi nagusia esan gura du. Lurraren alaba da, ongilea, Bergaran ama-alaba lotura hau azaltzeko zara esan ohi da eguzkia azaltzen denean: Eguzki amandrea badoia bere amangana. Eguzki azaltzen denean iluntasuneko azti maltzur guztiak izkutatzen dira. Baserri eta txaboletako ateak ekialderantz gidaturik daude Eguzki omentzeko, aintzinateko hilerrietan Eguzkiren sinboloa da azaldunena. Esan ohi da San Juanetan Eguzkiren etorrera ospatzeko makil bat harkaitz bati joaz laguntzen zaiola irteten.
Eguzkiari izen ezberdinak eman zaizkio tokian tokiko: Eguski, iguazki, eguzku, ekhi,
iki...
badira jinkoaren begia deitzen diotenak ere.

Esan ohi da Eguzki azaltzean hainbat jeinuk eta lamik beraien indarra galtzen duela, Mondarrainen artzai batek lamia bati urrezko orrazia lapurtu eta ihesean abiatu zen, lamiak artzaia heldu behar zuen unean Eguzki altxatu zen eta lamia bere leizerantz izkutatu zen artzaiari hau oihukatuz: Eskerrak emaitzok Iuzkiari.

EUSKAL MITOLOGIA

MAIDE

BESTE IZEN BATZUK: MAINDI, MAIRI, MAIRU, INTXIXU

Lapurdin, Nafarroa Behean, Zuberoan, Nafarroan, Gipuzkoan eta Araban aipatzen da.


Badirudi Maide, Mairi eta Mairu jeinuek jatorri bera dutela. Jentilen antzera, antzinako gizon fedegabeak bezala ageri dira, antzinako euskaldunak bezala. Hainbat lekutan, adibidez, Garazin, Nafarroa Beheran, pertsona fedegabeei edo bataiatu gabeko umeei eta jatorri arabiarra dutenei mairu deitzen zaie, gaur egun ere.

Maide jeinu gautarra da. Gauetan, tximiniatik behera sartzen da etxeetan, bertako biztanleek utzi dizkioten eskaintzak jasotzera. Gizon itxura du, eta Lamien kide agertzen da kontakizun askotan. Maide ere, beste jeinu asko bezala, trikuharrien eraikitzaile agertzen zaigu zenbait kontakizunetan.

Mairuren beso lehorrak edo besoko hezur dohain misteriotsuak omen ditu. Garaziko kontakizun batean, bataiatu gabeko haurraren beso lehorrari "mairu-beso" deitzen zaio; eta gauean suziri modura erabiliz, etxeko bizilagu nak loak hartzen omen ditu.










Euskal Mitologia

Akerbeltz:

Kobazulo, leize nahiz lur azpiko mitoen artean bada numede bat beste jeino askoren buru dena: Akerbeltz. Haren inguruan hainbat sineskeria eta ekintza biltzen dira, hala nola ekaitzak sor ditzakeela eta animaliak sendatzeko gai dela. Horregatik, ohikoa izaten zen baserrietako ukuiluetan aker beltz bat haztea, beste animalien eritasunak uxa edo bere gain har zitzan.
Euskal sorginkeriak oihartzun handia eman zion lur azpiko numede honi. Hala ere, sasijakintsu eta inkisidoreen ahotan erabiltzen zen Akerbeltz oso urrun dago herri xeheak babesten zuen akerrarengandik, aker beltza kultura askotan deabruaren eta satanismaren sinbolotzat hartu baita.
Hala, uste da sorginen bileretan Akerbeltz gurtu ohi zela, bere inguruan dantza eginez eta isats azpian musu emanez.
Bilera haiek akelarre izenez egin ziren ospetsu eta Euskal Herriko hainbat leku dira haien lekuko: Petralanda, Mañaria, Urkiza, Abadelueta, Larrun, Zugarramurdi, Urdazubi, Irantzi, Jaizkibel, Pullegi, Arbaxa...
Baliteke estreinean abelzaintzaren babesle gisa azaltzen den Akerbeltzek bere sustrai maltzurra Pirinioko mito antikristau batekin lotura zuzena izatea; alegia, Aherbelste edo Berzeburekin.






EUSKAL MITOLOGIA: MARI

MARI

Mari euskal mitologian oso pertsonai maitatua izan da. Izen askotatik ezagutua izan da: Anbotoko Damia, Maigazto, Maia, Aralarrama, Andre Mari...
Marik senar asko izan zituen, eta haien artean ezagunena Ajutu izan da.

Mari Jainkosa batean bihurtu zen, bere senarrak bera eta umeak baitailatzera eraman zituen gurdian loturik eta su bat agertu zen eta Mari erre egin zuen. Orduan, horren bitartez Mari jainkosa batean bihurtu zen eta esaten zen zerua gurdi batean zeharkatzen zuela eta beste batzuk, beste zonaldeetakoak esaten zuten ahuntz baten gainean gauza ezberdinetan bihurtuta zela ( zuhaitzean, arranoan, edo beste edozein animaletan...) Denok horrez gain ados zeuden emakumea zelakoan.

Beraietan sinisten zutenetan ez zituen zigortzen edo eta beraiei opariak egiten zietenei eta gauza txarrak egiten zutenei zigortzen zien
.







EUSKAL MITOLOGIA

INGUMA

Gauez etxeko logeletan azaltzen den jeinu maltzurra dugu Inguma. Eztarrian korapilatzen zaio lo dagoenari arnasa etenaz, itolarri jasangaitza sorraraziz.

Amesgaiztoen, lo ezintasunen, haur
negartien eta senda ezinezko gaitzen errua Inguma jeinuari egozten zaio.

Baserri askotako ustea da, Inguma hildako arbaso baten espiritu urduria dela, sendiarekin haserreturik, heriotzaren azken arnasa bakean hartu ez duena.

Ingumaren agerraldiak ekiditeko, Gauargi jeinu ongileari egiten diote otoitz. Bestalde, kristautasunarekin batera, besteak beste, Ines, Prudentzio, Andres edo Pedro deunei errezatzen zaie Inguma etxetik urrun izateko. Halaber, Ezpeletan eta Saran oheratu aurretik honako hitzak esaten dituzte, Ingumaren beldurrik gabe lo goxoetan erortzeko:




"Inguma enauk hire izu

Jainkoa ta Andre Maria
hartzentiat lagun;
zeruan izar, lurrean belar, kostan hare

haiek denak zenbatu arte

etzadiela niganat ager."

viernes, 11 de febrero de 2011

Sarrera librea

Nik sarrera honetan niri gustatzen zaizkidan gausak kontatuko dizkizuet, nire pelikurik gustokoena, nire bembora librean zer egiten dudan, zer gustatzen zait,...


Nire pelikularik gustokoena "iron man" da. Asko gustatzen zait bere edukian efectu berezia asko dituelako eta hori nik asko gustuko dut. Argazki hau pelikularena da, eskerraldekoa lehenego pelikularena eta erdikoa eta eskuinekoa bigarren pelikularenak. Gioko "Iron man"-ean klikatzen baduzue, trailerra ikusiko duzue (lehenego iragarki bat doa baina iragarkiaren ondoren trailerra). Goimendatzen dizuet ikusteko oso pelikula polita da (nire gustura).




Nire denbora librean eskiatzen dut (hori neguan), play esteisionera jokatzen ditut partida batzuk eta telebista ikusten dut. Nik eskiatzen talde batean nago, taldetaren izena" Ezcaray ezport club" da., eski profesionala eguiten dut, nire taldearekin lasterketak egiten ditut. Nire play esteisioneko jolas gutokoena"need for speed undergraun2" da. Hemen ondoan ikusten duzuen bezala "need for speed undergraun 2"-ren argazki bat da. Nire telebistako saio gustokoena " NAVY: Investigacion criminal" da. NAVY: Investigacion criminal"-len klikatze baduzue, kapitulo bat ikusiko duzue. Bere izen errreala "NCIS" da. Saio hau hilketen kasuei buruz doa.

Beno hau izan da nire aurkezpen librea espero dut gende asko nire gustuak edukitzea


iruzkina


Oioneko ikastolan (Sanbizente ikastolan) baratz bat egingo da abenduaren 18an.Etorri guztiak, 9:00-13:00 arte egingo da. Guraso elkartea bokatak banatuko dituzte bukatu ondoren.
AUPA ANIMATU ETORTZERA ETA EZ KIKILDU!!!!!!


Hola en la ikastola de Oyon (Sanbizente ikastola) se hará un huerto el proximo día 18. Animaros y acercaros a colaborar. La hora que se realizara sera desde las 9:00 hasta las 13:00. La Asociación de Padres y Madres al acabar entregarán unos bocadillos.
COMO HE DICHO ANTES ACERCAROS Y PARTICIPAR!!!!!!

Aurkezpena




Kaixo guztioi!!
Hau nire bloga da eta hemen nire berriak idatziko ditut. Oraindik ez dakit ondo erabiltzen baina ikasten dudanean gauza berri pila egongo dira hemen.
Espero dut hona sartzen zaretenean entretenituak egotea eta txisiterenbat idazten badut bar egitea. Baina ez dut use txisterik idatziko dudanik.
AGUR!!!!!!

Ezagutzen hasteko...


Nire pertsona ezagutzen hasteko, gustuko ditudan gauzak idatziko ditut, eta horrela zuek nire bizitzaz zerbait gehiago jakin ahal izango duzue.


Ba normala denez, gustuko ditudan gauzak asko dira, baina gehien praktikatzen ditudanak eta benetan gustuko ditudanak kontatuko dizkizuet.




Adibidez dantza egitea gogoko dut, eta baita ikustea ere. Ekintza hau astero praktikatzen dut. Asko gustatzen zaidan modalitate bat, adibidez, jazz dantza da, oso modalitate polita eta originala.
Baina honetaz aparte beste modalitate batzuk ere atsegin ditut.








Astero praktikatzen dudan beste ekintza bat da antzerkia. Talde batekin, urtean zehar, antzerki bat prestatzen dut eta kurtso bukaeran publikoarentzat emanaldi bat egiten dugu.









Azkenik hain beste praktikatzen ez dudan ekintza bat aipatuko dizuet, esku baloia. Duela urte batzuk talde batean nengoen, esku baloi talde batean, baina denbora pasa eta utzi egin nuen.







San Bizenteko Baratza



















San Bizenten baratza bat egiteko asmoa dugu. Zeuen laguntza eskatzen dugu,
horretarako abenduak 18an baratza egingo dugu goizeko 9etatik 13ak arte. Horren ondoren lunch bat egingo da.
ETORTZEA ESKERTUKO GENIZUEKEEN.

En la ikastola San Bizente bamos a hacer un huerto. Por eso os pedimos vuestra ayuda, el 18 de diciembre de 9 a 13 de la mañana vamos a hacerlo. Después de ello aremos un lunch.
OS AGRADECERIAMOS QUE VINIESEIS.

Kaixo guztioi!
Kaixo denei, osos pozik nago hau lortu izana bloga sortuta.
Blog hau guztiontzat dago sortuta. Hemen gazteontzat interesgarria diren gaie buruz hurkituko dituzue gauzak eta zergaitik ez nire gustoko gauzak agian zuenak ere badirenak.
Nahiz eta ni neska izan ez pentsa zuek neskentzat bakarrik dela txoko honetan mutilak ere sartu eta eta ni zuen gustoko gauzak idatziko ditut .
Zuen zain nago. Ez itsaron denbora pasatzea len bahilen obekien!!!!!!!!!

Abestiak!!


Horain ken zazpiren bi abestietara (Hizea eta Zenbat min) engantzatu nahiz eta niretzako oso oso politak dia.
Sentimendu asko dutela pentsatzen dut.








Gaztelaniaz ere beste abesti batzuk gustatzen zaizkit (Cosas que siempre suenan a tiste, cuando me vaya, gracias, cuando lloras...)











Maldita Nerea (cosas que siempre suenan a triste)












cuando me vaya











Cuando Lloras eta Gracias



Ingeleses ere abesti batzuk ditut gustoko (I'm yours, Replay, the boys does nothing...)










Jason mras (I'm yours)







Iyaz (Replay)










Alexa dixon (the boys does nohin)

BARATZA BAT EGINGO DUGU!!!!! ¡¡¡VAMOS A HACER UN HUERTO!!!

Gure ikastolan, San Bizente ikastolan, pentsatu dugu, baratza bat egitea ideia oso ona dela eta horrela egingo dugu. Baratza hau prestatu eta inaguratzeko abenduak 18-an etor zaitez gure ikastolara goizeko 9:00.tatik 13:00 arte.
Espero dugu etortzea!!!












En nuestra ikastola, la ikastola San Bizente, hemos pensado ke podriamos hacer un huerto, y así lo hemos hecho. Si quereis venira prepararla venir el 18 de diciembre a la ikastola de 9:00 a 13:00.
¡¡¡¡Esperamos ke vengais!!!!